Sáng tác khác của Hồn Trẻ 20

Paris by Night 
“The Best of Lam Phương”

(chủ đề “Đường về Quê Hương”)

bài Nguyên Nghĩa

“Nhạc sĩ Lam Phương tên thật là Lâm Đình Phùng, sinh năm 1937 tại Rạch Giá….”

Paris by Night 88 “The Best of Lam Phương”, đã được thu hình tại Houston, Texas, bắt đầu bằng đoạn dẫn nhập như trên. Cùng với những lời giới thiệu về nhạc sĩ Lam Phương, trên tấm phông lớn phía sau là những đoạn phim clips về người nhạc sĩ này. Nhạc sĩ Lam Phương “khởi nghiệp” năm 15 tuổi, lúc đó ông đã phải đi mượn tiền của bạn bè để in nhạc phẩm đầu tiên. Tính đến nay nhạc sĩ Lam Phương đã sáng tác khoảng hơn 200 nhạc phẩm.

Từ hình ảnh con đò đã in sâu trong trí nhạc sĩ Lam Phương từ thời thơ ấu, về sau ông sáng tác bài “Chuyến Đò Vĩ Tuyến” (Tâm Đoan hát trong chương trình này), là nhạc phẩm mà chắc hẳn rất nhiều người trong chúng ta vẫn chưa quên: “Đêm nay trăng sáng quá anh ơi, sao ta lìa cách bởi dòng sông bạc hai màu. Lênh đênh trên sóng nước mông mênh, bao đêm lạnh lẽo em chờ mong gặp bóng chàng. Vượt rừng vượt núi đến đầu làng, đò em trong đêm thâu sẽ đưa chàng sang vĩ tuyến. Phương Nam ta sống trong thanh bình, tình ngát hương nồng thắm bên lúa vàng ngào ngạt dâng…”

Có thể nói, nhạc sĩ Lam Phương là một trong số rất ít nhạc sĩ Việt Nam đã sáng tác hàng trăm nhạc phẩm nổi tiếng, để đời; những bài hát của ông được các ca sĩ hát đi hát lại và được thính giả nghe mãi đến độ thuộc lòng. Số “đào hoa” của ông, những mối tình lớn trong đời ông chính là nguồn cảm hứng cực kỳ mạnh mẽ đã giúp ông sáng tác một số lượng nhạc phẩm dồi dào và phong phú đến như vậy. Nhưng cũng giống như sân khấu vắng tanh sau một buổi diễn nhộn nhịp, sau những khoảng thời gian hạnh phúc là những tan vỡ, những đớn đau, những điều đó làm cho khán thính giả yêu thương quí trọng nhạc sĩ Lam Phương nhiều thêm.

Khoảng giữa chương trình Paris by Night 88, khi nhạc sĩ Lam Phương được đẩy ra sân khấu trên chiếc xe lăn, và ông được dìu đứng lên, tất cả khán thính giả đã không ai bảo ai, cùng đứng dậy vỗ tay nồng nhiệt, bày tỏ sự kính trọng, cảm phục nhạc sĩ Lam Phương. Ông nói những lời rất độ lượng. Thỉnh thoảng, có lúc ông im lặng một chút để kiềm chế sự xúc động và ông bày tỏ những lời đầy lạc quan về tương lai. Điều đó cho thấy ông là người có nghị lực mạnh mẽ. Điều đó càng làm dâng tràn niềm xúc động trong lòng mọi người hiện diện. Trong một khoảnh khắc im lặng bất ngờ, người ta có thể nghe được tiếng sụt sùi của những khán giả đang thấm nhanh những giọt lệ nơi khóe mắt.

Nhạc sĩ Lam Phương, với Nguyên Nghĩa đứng phía sau

 (c) by TuDoMagazine, Canada

Một trong những điểm đặc biệt nhất của Paris by Night 88 là chẳng những đây là một chương trình thu hình “live”, mà còn được thu âm “live”, nghĩa là các ca sĩ hát thật vào micro và giọng hát của họ được phát ra trực tiếp cho khán thính giả nghe, chứ không phải “hát nhép”.

Điểm đặc biệt khác, trước tiên là phản ứng hân hoan của khán thính giả khi họ nhìn thấy ông Nguyễn Ngọc Ngạn vẫn còn đảm nhận vai trò MC trên sân khấu Paris by Night chứ không phải như những lời đồn đãi ông đã “về hưu”. Cô Nguyễn Cao Kỳ Duyên đã tinh nghịch khôi hài chuyện đi vắng của ông Ngạn trong hai chương trình “Talent Show” vừa qua, khiến khán giả cười ầm lên. Bên cạnh phần vụ của đồng giám đốc sản xuất Tô Ngọc Thủy và Huỳnh Thi, người thường xuyên theo dõi Paris by Night nhận ra ngay, chương trình đặc biệt này có sự góp sức, cố vấn của Nguyễn Ngọc Ngạn, qua các đoạn phim clips thu hình nhạc sĩ Lam Phương và những lời dẫn giải của Nguyễn Ngọc Ngạn.

Những đoạn phim clips được lồng vào đúng lúc đúng chỗ, đóng vai trò những lời dẫn nhập của MC trước khi vào một tiết mục trình diễn, giúp cho khán thính giả chia sẻ được cái nỗi cay đắng, sự đớn đau cũng như niềm vui thâm trầm của người nhạc sĩ, làm nổi bật ý nghĩa và tăng thêm giá trị của bài hát. Những điểm đó, chắc chắn phải do người hiểu biết rộng, đầy sáng tạo và lão luyện thực hiện. Chẳng hạn đoạn phim clips chiếu hình ảnh nhạc sĩ Lam Phương ngồi với chiếc lồng chim ở hậu cảnh, tiếng chim hót, và nhạc dạo, Hương Giang vào bài “Một Mình” với những lời nhạc rất xúc động: “Sớm mai thức giấc, nhìn quanh một mình…”

Kể cả, việc mời các ca sĩ Bạch Yến và Họa Mi trình diễn trong chương trình này là  ý tưởng táo bạo và độc đáo của những người góp công dàn dựng chương trình. Phần phỏng vấn Bạch Yến mang lại những nét vui tươi nhẹ nhàng xen với nhiều xúc động, sau màn trình diễn nổi bật hiếm có của Trần Thu Hà và Bạch Yến trong tiết mục “Cho Em Quên Tuổi Ngọc” (Cho em quên cơn mộng ảo xa xôi thơ ngây ngày nào…) Bạch Yến hát “C’est Toi” lời Pháp do chính nhạc sĩ Lam Phương viết. Ca sĩ Họa Mi trong chương trình này đã hát một cách xuất thần nhạc phẩm “Em Đi Rồi” (Em đi rồi đường xưa có nắng không anh? Lá hoa còn xanh, hay tàn theo tháng ngày?…)  

Bên cạnh sự tái xuất hiện sau nhiều năm vắng bóng của Bạch Yến và Họa Mi, Paris by Night 88 có sự trở lại của Chế Linh, Ý Lan, Như Quỳnh, Dương Triệu Vũ, Thủy Tiên…

Chế Linh và Mai Quốc Huy với liên khúc “Thành Phố Buồn” & Tình Như Mây Khói”. Những nhạc phẩm này từng là những bài hát ăn khách nhất của nhạc sĩ Lam Phương  và là những bản nhạc “tủ” của ca sĩ Chế Linh. Nay qua chương trình Paris by Night 88, thính giả khám phá ra rằng “trường phái” Chế Linh vừa có thêm một “đệ tử chân truyền” là Mai Quốc Huy. Giọng hát Mai Quốc Huy giống Chế Linh nhất, và hứa hẹn sẽ là một ca sĩ ăn khách hàng đầu như Chế Linh thời trước 1975.

Ý Lan lại có mặt trên sân khấu Paris by Night lần này trông thanh thoát nhẹ nhàng với “Kiếp Nghèo” (Đường về đêm nay vắng tanh, dạt dào hạt mưa rớt nhanh. Lạnh lùng mưa xuyên áo tơi, mưa chẳng yêu kiếp sống mong manh…”) 

Phần trình diễn của Như Quỳnh sau một thời gian ngắn vắng mặt, lần này với Thế Sơn, trong một tiết mục xuất sắc, được dàn dựng công phu nhất, đông diễn viên nhất và dài nhất là nhạc cảnh “Chuyện Tình Thời Chinh Chiến” (gồm các nhạc phẩm: “Ngày Tạm Biệt”, “Khóc Thầm”, “Chiều Hoang Vắng”, “Con Tàu Định Mệnh”, “Mất”, “Vĩnh Biệt Người Tình”) do Như Quỳnh và Thế Sơn trình diễn chính, với các giọng phụ của Lương Tùng Quang, Trịnh Lam, Huy Tâm và Quỳnh Vi.

Nghe Như Quỳnh song ca với Thế Sơn trong nhạc cảnh này, khán thính giả không khỏi liên tưởng đến nhạc phẩm “Bọt Biển”, cũng do nhạc sĩ Lam Phương sáng tác, trước đây đã là một trong những nhạc phẩm được ưa chuộng nhất hải ngoại.

Thủy Tiên tam ca cùng Bảo Hân và Lương Tùng Quang liên khúc “Thiên Đàng Ái Ân”, “Chỉ Có Em”, Tình Vẫn Chưa Yên”, là một tiết mục tươi, vui; cũng như Quỳnh Vi và Huy Tâm với nhạc phẩm “Mùa Thu Yêu Đương”; góp phần làm cho chương trình trẻ trung, sống động trở lại.   

Dương Triệu Vũ song ca với Trịnh Lam, “Say & Lầm”(“Anh đã lầm khi đưa em sang đây…”), là màn trình diễn rất được tán thưởng do chính hai nhạc phẩm “nóng bỏng” này cũng như do hai ca sĩ rất được mến mộ hiện nay.   

Điểm đặc biệt khác nữa của chương trình này là có những màn trình diễn của các ca sĩ nổi bật vừa được khán giả cũng như trung tâm Thúy Nga tuyển chọn từ “Talent Show” (Paris by Night 86 và Paris by Night 87): Trịnh Lam, Quỳnh Vi, Huy Tâm, Ngọc Loan và Hương Giang.

Nhạc phẩm mở màn Paris by Night 88 là bài “Đoàn Người Lữ Thứ” (“Kìa là rừng sâu âm u dưới sương trời khuya, một đoàn tàu đi quanh co giữa đêm trăng đầy…”) với 12 ca sĩ, gồm 6 nữ và 6 nam, trong số đó có các sĩ mới như vừa kể trên, mang lại sự sôi nổi lôi cuốn ngay từ màn đầu. Nhạc phẩm kết thúc chương trình là bài “Một Mình” (Sớm mai thức giấc, nhìn quanh một mình…”), với tiếng hát mới Hương Giang, khơi nguồn cho những giọt lệ ứa âm thầm nơi khóe mắt những khán giả mà hầu hết đều nhạy cảm.    

Như trên vừa nói, những “nguồn cảm hứng” cho nhạc sĩ Lam Phương, những ca sĩ đã  “gắn liền” vào dòng nhạc tình của ông, dĩ nhiên họ được mời hát trong chương trình này. Giờ đây, qua Paris by Night 88, một vài câu chuyện tình mà từ trước đến nay chưa được tiết lộ, giờ đây được phơi bày, chẳng hạn như do đâu mà nhạc sĩ Lam Phương sáng tác những bài như “Chờ Người” trong đó có những câu: “Chờ em chờ đến bao giờ… Mấy thu thuyền đã sang bờ…" hoặc bài  “Tình Bơ Vơ” với những câu: “Về làm chi rồi em lặng lẽ ra đi, gom góp yêu thương quê nhà, dâng hết cho người tình xa…” hay là bài “Cho Em Quên Tuổi Ngọc” với những lời xót xa như: “Mai đây khi hoa tàn úa xanh xao phong ba dập vùi, em xin nằm xuống mang theo con tim ngậm ngùi. Giấc mơ nhỏ nhoi, đưa em vào cõi thiên thu yêu thương đời đời”.  

Nói đến nhạc Lam Phương không thể không nhắc đến những ca sĩ thời trước đã hát rất nhiều nhạc phẩm của ông, và phần nào nhờ những nhạc phẩm của ông mà làm nên tên tuổi của họ. Paris by Night 88 do đó còn có Hoàng Oanh với nhạc phẩm “Chiều Tàn” (“Chiều tàn, trời man mác nắng thơm lành đã dần phai…”) , Hương Lan với bài “Tiễn Người Đi” (“Tôi tiễn anh lên đường, trời hôm nay mưa nhiều lắm…”) và những ca sĩ tiếp tục truyền bá dòng nhạc Lam Phương: Nguyễn Hưng, Mạnh Quỳnh, Trường Vũ, Tâm Đoan, Như Loan…

Khánh Hà diễn tả “Nghẹn Ngào” (“Thôi anh đi về đi, xa xôi rồi thăm nhau mà chi…”) với y phục và phông cảnh rực rỡ và hợp sắc, thêm vào đó cô khai thác sở trường trong giọng hát uốn lượn bứt rứt điêu luyện của cô, tạo nên sức thu hút lớp khán thính giả chọn lọc.

Khánh Ly qua “Bài Tango Cho Em” chứng tỏ tại sao nhiều người tặng cho cô ca sĩ này biệt danh “nữ hoàng Tango”. Tiết mục này có sự phụ diễn của Thùy Vân & Tuấn Hùng khiêu vũ “nền” cho “Bài Tango Cho Em” (“Từ ngày có em về, nhà mình tràn ánh trăng thề. Dòng nhạc tình đang tắt lâu, tuôn trào ngọt ngào như dòng suối…”). Đây là một tiết mục hay và đẹp mắt, đúng với cái ý tươi vui sinh động của bài hát, tuy gọi là “múa nền” nhưng sự chú ý của khán thính giả tập trung vào đôi vũ công ở “hậu cảnh” nhiều hơn là vẻ khép nép của người ca sĩ đứng phía trước ở góc bên phải sân khấu.  

Minh Tuyết trình bày nhạc phẩm “Mình Mất Nhau Bao Giờ” (“Tình như treo đầu ngõ. Một sáng mùa xuân chim gọi gió. Tình đã vội vàng bay, mang vấn vương vào tháng ngày…”) với các vũ công Paris by Night nhảy múa tưng bừng, làm tăng thêm sinh động cho màn trình diễn và Minh Tuyết càng lôi cuốn hơn, nhất là đối với những khán thính giả trẻ tuổi lẫn những khán thính giả “trẻ lại”.

Ngọc Liên và Trần Thái Hòa với liên khúc “Trăm Nhớ Ngàn Thương” (“Mất em rồi, xa em rồi. Hoa đã tàn, nhụy đã phai…”) & “Tình Bơ Vơ” (“Càng nhìn em, yêu em hơn và yêu em mãi, dù phút êm đềm xa xưa nay đã đi vào quên lãng…”), là một tiết mục thu hút, đẹp mắt và xứng hợp.

Bằng Kiều với “Phút Cuối” (“Chỉ còn gần em một giây phút thôi. Một giây nữa thôi là xa nhau rồi…”) mới chỉ bắt đầu vào câu đầu tiên của bài hát, những tiếng vỗ tay đã nổi lên rầm rộ của khán thính giả hiện diện, vì đây là một bài mà hầu hết những người mến mộ nhạc Lam Phương đều thuộc tiết tấu nhịp điệu. Hát “Phút Cuối” nhưng Bằng Kiều cho biết đây là lần đầu tiên anh có dịp trình bày một nhạc phẩm của Lam Phương.

Hai ca sĩ Hương Thủy, Hà Phương trong các chiếc áo bà ba xinh tươi, song ca liên khúc “Nắng Đẹp Miền Nam” (“Đây trời bao la ánh nắng mai hé đầu ghềnh, lan dần tới đồng xanh…”) & “Khúc Ca Ngày Mùa” (“Kìa thôn quê dưới trăng vàng bát ngát. Ánh trăng thanh chiếu qua làng xơ xác…”) là những nhạc phẩm rất bình dị miền Nam, được sáng tác vào thập niên 1950, thu hút những khán thính giả say mê dòng nhạc “tình tự quê hương” tươi thắm.    

Nhạc phẩm “Đường Về Quê Hương” (“Đến bao giờ trở về Việt Nam, thăm đồng lúa vàng, thăm con đò chiều hoang…”) do Quang Lê hát, được dùng làm chủ đề của chương trình Paris by Night 88 này.

Hài kịch “Lầm” với Hoài Linh & Chí Tài là một màn vui nhộn, thay đổi không khí cho chương trình tươi lên, sau những nhạc phẩm Lam Phương hầu hết là nhạc tình… buồn. Người viết kịch bản cố ý dùng tựa đề một nhạc phẩm “bất hủ” của nhạc sĩ Lam Phương, đó là bài “Lầm”, để đặt tựa cho hài kịch hai màn một cảnh này. Tuy chỉ có hai nhân vật, nhưng tiết mục này được khán giả vỗ tay tán thưởng rầm rộ.

Chương trình Paris by Night 88 được làm phong phú thêm và cũng nhằm mục đích vinh danh nhạc sĩ Lam Phương, bằng phần phát biểu của các vị khách như: cựu đại tá Phạm Hậu (thi sĩ Nhất Tuấn) từng là giám đốc hệ thống truyền thanh quốc gia; ông Trần Đình Trường chủ tàu Trường Xuân (Vishipco Lines) là chiếc tàu đã chở nhạc sĩ Lam Phương ra đi ngày 30-4-1975; và cựu đại tá Nguyễn Văn Nam từng là giám đốc đài Mẹ Việt Nam. Họ đều bày tỏ những lời yêu mến lẫn ngưỡng phục nhạc sĩ Lam Phương.

Nếu phải kể ra những tiết mục đáng nhớ trong chương trình này thì phải nói rằng rất nhiều. Paris by Night 88 này có thể được coi là một tác phẩm để đời, dành vinh danh nhạc sĩ Lam Phương và xứng đáng để được gọi là một công trình muôn đời thuộc vào kho tàng văn hóa nghệ thuật Việt nam; chứ không phải chỉ là một show Paris by Night nối tiếp các show Paris by Night trước theo thời khóa biểu đều đặn.

Riêng về nhạc sĩ Lam Phương, trong lúc hứng khởi ông đã tâm sự rằng: “100 bản nhạc chỉ mới có một người (ý ông muốn nói “người tình”, tức là nguồn cảm hứng của ông)”. Kho tàng nhạc của ông còn vô số bài, và có thể nói rằng bài nào cũng được viết bằng xúc động thật với những người thật, và bài nào cũng được khán thính giả yêu thích! Sau chương trình này, nếu muốn, người ta vẫn có thể thực hiện thêm “The Best of Lam Phương” khác nữa, vì nhạc của người nhạc sĩ này hầu như bài nào cũng “the best” cả.

Người tin dị đoan, nhất là người Hoa, thì tin rằng 88 là con số hên. Người không tin dị đoan thì sẽ nhận thấy Paris by Night 88 The Best of Lam Phương, chủ đề “Đường Về Quê Hương” là một sản phẩm nghệ thuật “nóng bỏng” nhất, bán chạy nhất.

Nguyên Nghĩa

tháng 5-2007