Về một tác giả Hồn Trẻ 20

LÝ THỪA NGHIỆP, qua Bọt Nước Xao

NGUYÊN NGHĨA viết

Lý Thừa Nghiệp, người bạn thơ và đàn anh của tôi thời chúng tôi còn trẻ, còn hồn nhiên say sưa sáng tác và hăng hái gửi những bài thơ chưa ráo mực ấy cho các tờ báo tên tuổi ở Sài-gòn. Người bạn thơ và cũng là đàn anh đó từng ký bút hiệu Trầm Mặc Nghệ Thế, trong nhóm thơ Hồn Trẻ 20 gồm khoảng mười người chúng tôi. Càng lớn lên, đời sống và cuộc chiến càng đẩy chúng tôi đi xa nhau. Người ra chiến trường, người trở thành ký giả chuyên nghiệp, người vào Đại Học... Dù vậy, nhưng tâm tưởng chúng tôi lúc nào cũng gắn bó lấy nhau. Gắn bó cho tới bây giờ. Cuộc lưu lạc từ 1975 vẫn không đánh bạt được chúng tôi ra khỏi ký ức của nhau. Mối dây Hồn Trẻ 20 từ gần 40 năm nay vẫn bền bỉ, vẫn giúp chúng tôi tìm lại được nhau.

Nhưng cái hồn thơ, nhân sinh quan, do kinh nghiệm từng trải, tùy hoàn cảnh sống, ở mỗi người chúng tôi đã đổi khác ít nhiều, không còn hồn nhiên được nữa như thời mới lớn. Lý Thừa Nghiệp thoát được khỏi Việt-nam, sang Úc. Anh không dùng bút hiệu Trầm Mặc Nghệ Thế nữa mà lấy tên thật làm bút hiệu, và mức sáng tác của anh bây giờ dồi dào hơn cả ngày xưa. Tôi đoán rằng, vì anh không còn bận bịu chuyện quân ngũ như ngày xưa nên có nhiều thì giờ dành cho tĩnh lặng, hứng lấy những nguồn cảm xúc lan đến và rót xuống trên giấy thành những dòng thơ.

Điều trước nhất tôi nhận thấy, qua tập thơ Bọt Nước Xao vừa do Cỏ Reo ấn hành tại Úc cuối năm 2003, thơ  Lý Thừa Nghiệp giờ đây "trầm mặc" hơn so với thơ của anh thời Hồn Trẻ 20 chúng tôi in chung tập thơ Lá năm 1967. Bài tiêu biểu Buổi Lâm Hành của anh trong tập thơ đó chứa đựng những ngôn ngữ và hình ảnh mạnh và sắc:

lần giã biệt đi quanh thành phố cũ

giọng hét la và tay níu hận thù

mưa buổi chiều dựng cao rừng biểu ngữ

thấy tường mây tang giăng phủ mịt mù.

(LTN - Buổi lâm hành)

Và đây một số đoạn tiêu biểu thơ Lý Thừa Nghiệp bây giờ trong Bọt Nước Xao:

Rồi như một nhánh sông khô

Dang tay ta níu mấy bờ quạnh hiu

Lạc loài dăm tiếng chim kêu

Ngó quanh chỉ thấy bóng chiều giăng-giăng

Ô-hay! có một màu trăng

Long lanh như hạt sương tan bên trời.

(LTN - Hoại diệt)

Người trở lại khu vườn cổ-tích

Chuyện buồn vui bỏ lại bên đường

Xin tạ ơn trọn niềm cô tịch

Sắc và không lộng lẫy một cội nguồn.

(LTN - Trở lại)

Sư tử hống, tiếng tiêu hề! tịch mịch

Nhân gian hề! hoa tuyết trắng đầu non

Gã thi sĩ cười giòn

Xếp chân ngồi bên núi

Nghe biển vỗ yêu thương.

(LTN – Đơm hoa)

Trông ra mấy ngõ hoa vàng

Núi xanh ngắt đứng từ ngàn năm qua

Đất trời tự tại trổ hoa

Mùa xuân hay tiếng chim ca rất giòn.

(LTN - Hoa vàng)

Sau cùng, tôi trích đăng nơi đây nguyên bài Cài Then, cho thấy rõ nét nhất về thơ Lý Thừa Nghiệp - cũng như về cách nghĩ, cách sống của thi sĩ bây giờ: 

Cài then đóng cánh cửa đời

Khép đôi mắt thấy đất trời thênh thang

Lá khua hay tiếng ai đàn

Dường như rừng đã nhuộm vàng một phương

Tuổi nào khoác áo mù sương

Nghiêng vai trông cuộc vô thường trôi mau.
(LTN - Cài then)

   

NGUYÊN NGHĨA

(Canada, tháng 1/2004)